XLVIII Henrykowskie Spotkania Kulturalne w Siemczynie
Pałac Siemczyno – 20.11.2021
Serbski Dzień w Siemczynie
20 listopada 2021 w ramach XLVIII Henrykowskich Spotkań Kulturalnych w
Siemczynie odbył się Dzień Serbski. Goście Pałacu Siemczyno mieli wyjątkową
okazję, aby poznać niełatwą historię Serbii, tradycje tego kraju oraz posłuchać
muzyki prawosławnej. Jak pachnie i smakuje Serbia można było poczuć już przed
wejściem do Pałacu, gdzie przy dźwiękach serbskiej muzyki jeden z prelegentów –
rodowity Serb pan Radovan Protić częstował gości ciepłą rakiją tradycyjnym
chlebem kukurydzianym oraz serbskim gulaszem.
O 16:00 rozpoczęły się prelekcje. Zanim jednak goście usłyszeli opowieść o Serbii,
głosu udzielono panu Tadeuszowi Dachowi ze Stowarzyszenia „Dębosz” z Rymania.
Przybliżył on publiczności szczegóły działalności stowarzyszenia i skupionych wokół
niego społeczników i pasjonatów historii z Rymania. Następnie wystąpił proboszcz
Parafii Prawosławnej pw. Trójcy Świętej w Wałczu, ksiądz protojerej
Artur Graban, który opowiedział o historii prawosławia na ziemiach serbskich, a
także wyjaśnił zebranym symbolikę najważniejszych ikon prawosławnych.
Szczególne miejsce w tej opowieści zajęli najważniejsi dla Serbów święci – św. Sawa
(pierwszy arcybiskup Serbii i patron tego kraju) oraz św. Stefan (Szczepan) – patron
Serbów i rodu Protić. Ksiądz Artur Graban przybliżył też znaczenie tradycji
„Slavy”, dzięki której, mimo pięćsetletniej okupacji Serbii przez Turcję na ziemiach
tych przetrwało chrześcijaństwo i prawosławie. Istotę „Slavy” pokazano również z
pomocą krótkiego filmu, zrealizowanego przez „Kuriera Wałeckiego” w 2014 roku
domu pana Protića. To właśnie pan Protić wraz z panem Andrzejem Szutowiczem był
kolejnym prelegentem tego wieczoru. Opowiedział on o najważniejszych momentach
historii swojego kraju – od czasów najdawniejszych aż do współczesności.
Największy nacisk położony został na tak istotne punkty w historii Serbii jak:
panowanie cara Duszana, bitwa na Kosowym Polu, okupacja turecka, powstania
serbskie i dążenie do niepodległości kraju, obie wojny światowe (w tym tragiczne
wydarzenia związane z eksterminacją Serbów w obozach koncentracyjnych),
utworzenie Jugosławii i bombardowania Belgradu w latach 90. XX wieku. Opowieść
wzbogacona została ilustracjami, fragmentami filmów oraz ważnymi dla Serbów
pieśniami. Bardzo ciekawym uzupełnieniem wystąpienia panów Protića i Szutowicza
była prezentacja przygotowana przez panią Jolantę Aniszewską, zastępcę dyrektora
Muzeum Archeologiczno- Historycznego w Stargardzie. Opowiedziała ona niezwykłą
historię serbskiego artysty Branko Kovačevića i wykonanych przez niego podczas II
wojny światowej portretów serbskich jeńców wojennych. Jego prace podczas wojny
w niewiadomy sposób znalazły się w Złocieńcu. Ich właścicielka
zgłosiła się do stargardzkiego muzeum i był to początek badań nad obecnością na
Pomorzu serbskich jeńców. Dzięki współpracy z muzealnikami z Serbii oraz Niemiec
udało się także zidentyfikować kilku sportretowanych przez Kovačevića mężczyzn.
Zwieńczeniem Dnia Serbskiego była prezentacja muzyki cerkiewnej w wykonaniu
księdza Artura Grabana oraz piewczych (osoby śpiewające w cerkwi) Parafii
Prawosławnej pw. Trójcy Świętej w Wałczu. Podczas krótkiego koncertu publiczność
miała wyjątkową okazję usłyszeć wybrane części stałe z Liturgii św. Jana
Chryzostoma oraz jeden z fragmentów jutrzni. Henrykowskie Stowarzyszenie w Siemczynie składa serdeczne podziękowania
wszystkim osobom zaangażowanym w organizację XLVIII Spotkań w tym: panom
Edmundowi Kaźmierskiemu oraz Tadeuszowi Dachowi ze stowarzyszenia „Dębosz”
z Rymania, panom Radovanowi Protićowi i Andrzejowi Szutowiczowi, pani Jolancie
Aniszewskiej, księdzu Arturowi Grabanowi, a także niezastąpionym: Alinie
Karolewicz, Tadeuszowi Brożkowi, Dominice, Adamowi i Krzysztofowi
Andziakom.
Magdalena Urlich
Relacja filmowa zrealizowana przez Pana Tadeusza Brożka.
Koncert muzyki cerkiewnej.
