XLVIII. Henrykowskie Spotkania Kulturalne

XLVIII Henrykowskie Spotkania Kulturalne w Siemczynie

Pałac Siemczyno – 20.11.2021

Serbski Dzień w Siemczynie

20 listopada 2021 w ramach XLVIII Henrykowskich Spotkań Kulturalnych w

Siemczynie odbył się Dzień Serbski. Goście Pałacu Siemczyno mieli wyjątkową

okazję, aby poznać niełatwą historię Serbii, tradycje tego kraju oraz posłuchać

muzyki prawosławnej. Jak pachnie i smakuje Serbia można było poczuć już przed

wejściem do Pałacu, gdzie przy dźwiękach serbskiej muzyki jeden z prelegentów –

rodowity Serb pan Radovan Protić częstował gości ciepłą rakiją  tradycyjnym

chlebem kukurydzianym oraz serbskim gulaszem.

O 16:00 rozpoczęły się prelekcje. Zanim jednak goście usłyszeli opowieść o Serbii,

głosu udzielono panu Tadeuszowi Dachowi ze Stowarzyszenia „Dębosz” z Rymania.

Przybliżył on publiczności szczegóły działalności stowarzyszenia i skupionych wokół

niego społeczników i pasjonatów historii z Rymania. Następnie wystąpił proboszcz

Parafii Prawosławnej pw. Trójcy Świętej w Wałczu, ksiądz protojerej

Artur Graban, który opowiedział o historii prawosławia na ziemiach serbskich, a

także wyjaśnił zebranym symbolikę najważniejszych ikon prawosławnych.

Szczególne miejsce w tej opowieści zajęli najważniejsi dla Serbów święci – św. Sawa

(pierwszy arcybiskup Serbii i patron tego kraju) oraz św. Stefan (Szczepan) – patron

Serbów i rodu Protić. Ksiądz Artur Graban przybliżył też znaczenie tradycji

„Slavy”, dzięki której, mimo pięćsetletniej okupacji Serbii przez Turcję na ziemiach

tych przetrwało chrześcijaństwo i prawosławie. Istotę „Slavy” pokazano również z

pomocą krótkiego filmu, zrealizowanego przez „Kuriera Wałeckiego” w 2014 roku

domu pana Protića. To właśnie pan Protić wraz z panem Andrzejem Szutowiczem był

kolejnym prelegentem tego wieczoru. Opowiedział on o najważniejszych momentach

historii swojego kraju – od czasów najdawniejszych aż do współczesności.

 

Największy nacisk położony został na tak istotne punkty w historii Serbii jak:

panowanie cara Duszana, bitwa na Kosowym Polu, okupacja turecka, powstania

serbskie i dążenie do niepodległości kraju, obie wojny światowe (w tym tragiczne

wydarzenia związane z eksterminacją Serbów w obozach koncentracyjnych),

utworzenie Jugosławii i bombardowania Belgradu w latach 90. XX wieku. Opowieść

wzbogacona została ilustracjami, fragmentami filmów oraz ważnymi dla Serbów

pieśniami. Bardzo ciekawym uzupełnieniem wystąpienia panów Protića i Szutowicza

była prezentacja przygotowana przez panią Jolantę Aniszewską, zastępcę dyrektora

Muzeum Archeologiczno- Historycznego w Stargardzie. Opowiedziała ona niezwykłą

historię serbskiego artysty Branko Kovačevića i wykonanych przez niego podczas II

wojny światowej portretów serbskich jeńców wojennych. Jego prace podczas wojny

w niewiadomy sposób znalazły się w Złocieńcu. Ich właścicielka

zgłosiła się do stargardzkiego muzeum i był to początek badań nad obecnością na

Pomorzu serbskich jeńców. Dzięki współpracy z muzealnikami z Serbii oraz Niemiec

udało się także zidentyfikować kilku sportretowanych przez Kovačevića mężczyzn.

Zwieńczeniem Dnia Serbskiego była prezentacja muzyki cerkiewnej w wykonaniu

księdza Artura Grabana oraz piewczych (osoby śpiewające w cerkwi) Parafii

Prawosławnej pw. Trójcy Świętej w Wałczu. Podczas krótkiego koncertu publiczność

miała wyjątkową okazję usłyszeć wybrane części stałe z Liturgii św. Jana

Chryzostoma oraz jeden z fragmentów jutrzni. Henrykowskie Stowarzyszenie w Siemczynie składa serdeczne podziękowania

wszystkim osobom zaangażowanym w organizację XLVIII Spotkań w tym: panom

Edmundowi Kaźmierskiemu oraz Tadeuszowi Dachowi ze stowarzyszenia „Dębosz”

z Rymania, panom Radovanowi Protićowi i Andrzejowi Szutowiczowi, pani Jolancie

Aniszewskiej, księdzu Arturowi Grabanowi, a także niezastąpionym: Alinie

Karolewicz, Tadeuszowi Brożkowi, Dominice, Adamowi i Krzysztofowi

Andziakom.

 

Magdalena Urlich

Relacja filmowa zrealizowana przez Pana Tadeusza Brożka.

Koncert muzyki cerkiewnej.