XI. Henrykowskie Spotkania Kulturalne
XI Henrykowskie Spotkanie Kulturalne odbyło się 10 grudnia 2016 r. tradycyjnie w Zespole Pałacowo-Folwarcznym w Siemczynie. Na sali zebrało się ok. 110 osób. Tym razem wydarzenie rozpoczęli archeolodzy z Muzeum w Koszalinie przedstawiając niezwykle interesujące odkrycia archeologiczne regionu. I tak kolejno Tomasz Choroba, skądinąd związany także zawodowo z Muzeum Narodowym w Szczecinie, zaprezentował niezwykle interesujące odkrycie grobów olbrzymów pod Piasecznem. Archeolog Andrzej Kasprzak przedstawił zagadnienie kamiennych kręgów w Pławnie, które można określić jako miejsce magiczne i niezwykłe. Natomiast świetny i elokwentny archeolog Andrzej Kuczkowski zaintrygował sluchaczy najnowyszymi odryciami archeologicznymi w okolicach Siemczyna, tj. wczesnośredniowiecznymi grodziskami. Po tej dawce historii i archeologii z regionu Starosta Drawski Stanisław Kuczyński przypomniał o prężnych działaniach eksploracyjnych programu „Jezioro Tajemnic” i oficjalnie przekazał, jedno z najcenniejszych jak dotąd znalezisk w ramach programu, tj. kamienny toporek sprzed ok. 7000 lat, na ręce Andrzeja Kuczkowskiego reprezentującego Muzeum w Koszalinie. Od teraz wszyscy zwiedzający muzeum będą mogli podziwiać artefakt pochodzący z regionu Pojezierza Drawskiego. Po przerwie kawowej, jak zwykle okraszonej wymianą zdań i niekończącymi się dyskusjami uczestników nastał czas na część artystyczną i tu na wysokości zadania stanął znamienity chór PROFVOICES ze Złocieńca pod dyrekcją p. Doroty Gadziny. Członkami chóru są w większości nauczyciele ze Złocieńca i okolic. I tym razem Spotkania Kulturalne, ostanie w 2016 roku dały wiele przeżyć zarówno intelektualnych, jak i duchowych wszystkim uczestnikom wydarzenia.
X. Henrykowskie Spotkania Kulturalne
X Henrykowskie Spotkanie Kulturalne odbyło się 26 listopada 2016 r. tradycyjnie w Zespole Pałacowo-Folwarcznym w Siemczynie. Tym razem zaprezentowane zostały dwie premiery reportaży telewizyjnychy o Pałacu w Siemczynie i o fortecy B17 odkrytej w jednym ze szczecińskich jezior. Prezentacji dokonał zespół Programu Zanurzenie pod przewodnictwem Natalii Kasowskiej. Równocześnie podziwiać można było na sali kamiennej galerię fotografii świetnego fotografa, współautora zdjęć Programu Zanurzenie Adama Myśkowa. Po niezwykle fascynującej prezentacji filmowej i przerwie kawowej zgromadzeni goście mogli wznieść się w inny wymiar postrzegania codziennych problemów ludzkości poprzez muzykę w wykonaniu hardrockowego zespołu HELLESS. Muzyka inna niż goszcząca dotąd w pałacowych obiektach została ciepło przyjęta i pokazuje to, że różne formy i formuły sztuki są mile widziane i goszczone w zawsze otwartym dla wszystkich Zespole Pałacowo-Folwarcznym w Siemczynie. W przeżyciach tego popołudnia i wieczoru uczestniczyło ok. 90 gości.
IX. Henrykowskie Spotkania Kulturalne
IX Henrykowskie Spotkanie Kulturalne, pierwsze po wakacyjnej przerwie, odbyło się 5 listopada 2016 r. i jak zawsze miało miejsce w Zespole Pałacowo-Folwarcznym w Siemczynie. Tym razem otwarto Galerię „Kamienną” Wernisażem Ogólnopolskiej Wystawy Zbiorowej Malarstwa, Fotografii i Tkanainy Związku Plastyków Artystów Rzeczpospolitej Polskiej – Oddział Koszaliński. Na wernisażu zaprezentowane zostały świetne prace artystów, a wszyscy goście spotkania mogli, degustując się winem, wymieniać swoje opinie i spostrzeżenia. Po artystycznej degustacji naszedł czas na zgłębianie historii regionu pod wodzą znamienitego pasjonata i miłośnika historii Jarosława Leszczełowskiego, który wygłosił prelekcję pt. „Frydlandzki sztetl i frydlandzki Berlin” prezentując społeczność żydowską pobliskiego Mirosławca i jej burzliwe dzieje. Po przerwie kawowej ponownie można było się wznieść na wyżyny doznań duchowych, a to dzięki świetnemu koncertowi Duetu Zoriuszka prezentującego Bułata Okudżawę po rosyjsku i po polsku. To spotkanie swoją obecnością zaszczyciło ponad 120 osób.
VI. Europejskie Dni Dziedzictwa i I. Zachodniopomorskie Dni Dziedzictwa
VI. Europejskie Dni Dziedzictwa oraz I. Zachodniopomorskie Dnie Dziedzictwa w Siemczynie
17 września 2016
Europejskie Dni Dziedzictwa to największy w Europie projekt społeczny i edukacyjny, najważniejsze święto zabytków kultury Starego Kontynentu. Ich idea narodziła się 3 października 1985 r. w Granadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy, na której minister kultury Francji zaproponował zorganizowanie w całej Europie zainicjowanych we Francji w 1984 r. Dni Otwartych Zabytków. Wówczas to po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony. Inicjatywa cieszyła się tak dużym zainteresowaniem, że w 1991 r. zainspirowała Radę Europy do ustanowienia Europejskich Dni Dziedzictwa.
Głównym celem Europejskich Dni Dziedzictwa jest promowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego oraz przypominanie o wspólnych korzeniach kultury europejskiej. Imprezy skierowane są do bardzo szerokiej i różnorodnej grupy odbiorców, co nadaje im wymiar uniwersalny. Właśnie takie inicjatywy sprawiają, że idea EDD zyskuje nowych zwolenników, stając się tym samym najważniejszym wydarzeniem kulturalnym Starego Kontynentu.
Tegoroczne Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce odbywały się w naszym województwie pod hasłem Pamięć miejsc i ludzi.
W Siemczynie obchodziliśmy je już po raz szósty. Patronowali im:
̶ Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz,
̶ Przewodniczący Rady Miasta i Gminy Czaplinek Wacław Mierzejewski,
̶ Senator Sławomir Preiss z żoną.
Media reprezentowali Krzysztof Bednarek z „Głosu Pomorza” oraz Anna Rawska z Radia Koszalin.
Dużą część uczestników EDD stanowili członkowie czaplineckiego koła Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów z przewodniczącym Marianem Sujeckim. Ich grupowy przyjazd umożliwił właściciel firmy IRAS pan Ireneusz Gacki, który udostępnił darmowy autobus.
Tegoroczna edycja EDD w Siemczynie składała się z 2 części. W pierwszej odbyła się konferencja naukowo-dydaktyczna, której tematem było Starzenie się społeczeństwa – problemy i pożądane działania.
Konferencję otworzył Zdzisław Andziak Przewodniczący Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie (było ono organizatorem Dni), który powitał zaproszonych gości.
Na wstępie Alina Karolewicz przestawiła zrealizowany w Czaplinku we wrześniu tego roku projekt edukacyjny, opracowany i przeprowadzony przez siebie i prof. Radosława Barka z Poznania pod nazwą Akademia Rysunku profesora Barka. Dzielnie ją przy tym wspomagali uczniowie czaplineckiego Gimnazjum, których prace zostały nagrodzone: Nadia Kozłowska, Aleksandra Pita, Julia Dul, Jagoda Zasławska, Jakub Harańczyk i Miłosz Krella. Ich prace wystawione w sali konferencyjnej mogli obejrzeć uczestnicy konferencji. W dalszej części Zeszytów prezentujemy sprawozdanie Aliny Karolewicz o realizacji tego wartościowego projektu.
Kolejno Wiesław Krzywicki przedstawił 2 prezentacje multimedialne korespondujące z tegorocznymi wiodącymi hasłami EDD. Pierwsza z nich nosiła tytuł POLSKIE LOSY. Trudna droga Jana Dębickiego do Polski i dotyczyła losów Polaków, którzy po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. znaleźli się poza jej granicami, przeszli gehennę przymusowej kolektywizacji i Wielkiego Głodu na Ukrainie, antypolskie represje oraz dramatyczne wydarzenia II Wojny Światowej. Jednym z nich był Jan Dębicki, który po wojnie osiadł w naszej gminie i wniósł duży wkład w jej rozwój, a także założył liczną, wartościową rodzinę polską. W dalszej części Zeszytów znajdziecie Szanowni Czytelnicy tę historię napisaną własnoręcznie przez Jana Dębickiego.
Druga prezentacja pod hasłem Pamięć miejsc i ludzi nosiła tytuł Skąd nasz ród i dotyczyła losów Polaków z terenów zajętych w wyniku napaści na Polskę 17 września 1939 r. przez ZSRR. Zamieszkiwało je 13,2 mln ludności, w tym 5,3 mln Polaków, której nadano przymusowe obywatelstwo radzieckie.
Gdy pod koniec wojny okazało się, że te tereny pozostaną w granicach ZSRR, duża część Polaków w latach 1944-1947 (tzw. I repatriacja ludności polskiej) oraz w latach 1955-1957 (II repatriacja) wyjechała do Polski
|
Rok |
Ogółem, w tym żołnierze |
Z Litwy |
Z Białorusi |
Z Ukrainy |
Z łagrów i zesłania |
|
1944 |
117.212 |
– |
– |
117 |
– |
|
1945 |
723.488 |
53.899 |
135.654 |
212 |
22.058 |
|
1946 |
644.437 |
123.443 |
136.419 |
511.877 |
226.140 |
|
1947 |
10.801 |
671 |
1.090 |
158.435 |
7.325 |
|
1955-1957 |
245.501 |
46.522 |
100.630 |
76.059 |
22.260 |
Zdecydowana większość repatriantów, a właściwie przesiedleńców oraz żołnierze powołani do Ludowego Wojska Polskiego z tamtych terenów osiedliła się na Ziemiach Odzyskanych, w tym w naszym powiecie i gminie. Część z nich trzymała poniemieckie gospodarstwa i dla wielu z nich był to znaczący postęp cywilizacyjny. Większość z tych pierwszych osadników już nie żyje lecz wiele rodzin wiedzie od nich swój ród. Oto kilka nazwisk pierwszych osadników w gminie Czaplinek z terenów obecnej Białorusi: Chrybowicz, Dzienis, Filipowicz, Jankowski, Jaśkiewicz, Jurewicz, Kapusta, Kościukiewicz, Kudzin, Łodziato, Makarewicz, Okulewicz, Orlicki, Pilniewicz, Putresza, Sienkiewicz, Stankiewicz, Suchoń, Tarmasewicz, Wodejko, Zając.
Przesiedleńcy zasiedlający Ziemie Odzyskane podnieśli je ze zniszczeń wojennych, a następnie pięknie rozwinęli, czego ewidentnym przykładem jest Czaplinek.
Także autor prezentacji wywodzi swój ród z terenów obecnej Białorusi – z Grodna, gdzie jego prapradziadek Piotr Batorowicz był majstrem tkackim w manufakturach Antoniego Tyzenhauza w podgrodzieńskich Wierciliszkach (z racji prawosławnego wyznania uznano by go dzisiaj za Białorusina). Jego syn był adwokatem w Grodnie i tam urodziły się jego dzieci, a w tym moja matka. Tam w barokowej farze (ufundowanej przez Stefana Batorego) moi rodzice brali ślub, a ich dzieci, w tym ja, były chrzczone. Tam wreszcie moja rodzina przeżyła piekło okupacji, niemieckie więzienie i cudem uniknęła rozstrzelania. Jednak, te odwiecznie polskie ziemie, zostały nam odebrane i rodzina Krzywickich w styczniu 1945 r. ewakuowała się do Białegostoku.
Kolejnym prelegentem był prof. dr hab. Andrzej Malinowski którego referat Biokulturowe uwarunkowania starości wzbudził żywe zainteresowanie słuchaczy (jak zawsze gdy on występuje). Mówił o ontogenezie, czyli przemianach anatomicznych i fizjologicznych, które w miarę starzenia się człowieka stają się inwolucją, czyli rozwojem wstecznym.
Cały ten proces można podzielić na umowne podokresy:
1 – przedstarczego 50-64 lata – spada siła, wytrzymałość, pojawia się siwizna czy łysienie;
2 – wczesna starość 65-74 lata – ustaje aktywność zawodowa, społeczna, pojawiają się patologie narządów, spada sprawność i aktywność fizyczna. Umowną granicą naturalnego trwania życia jest wiek 75 lat.
3 – Późna starość 75-84 lata. Spada zdolność samodzielnej egzystencji, konieczna staje się opieka, socjoterapia, rehabilitacja.
4 – Sędziwość, po 85 r. życia. Wymagana jest stała opieka geriatryczna. U podłoża procesów starzenia stoją różne czynniki, genetyczne, środowiskowe, tryb życia, nawyki żywieniowe, nałogi.
Wykład prof. A. Malinowskiego prezentujemy w dalszej części niniejszych Zeszytów.
W dalszej części konferencji prof. dr hab. Andrzej Jopkiewicz przedstawił referat Sprawność fizyczna ukierunkowana na zdrowie, który także prezentujemy w niniejszych Zeszytach. Za przesłanie tego wystąpienia można przyjąć słowa Wojciecha Oczki nadwornego lekarza królów polskich: Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy: „Ruch może zastąpić niemal każdy lek, ale żaden lek nie zastąpi ruchu.” Współczesne badania naukowe w pełni potwierdziły te dawno znana prawdę. Okazało się, że większy wysiłek fizyczny przedłuża życie. Wieloletnie badania wykazały, że ruch nie tylko poprawia stan układu krążenia, ale także obniża ciśnienie tętnicze, zapobiega cukrzycy, obniża poziom lipidów we krwi, poprawia nastrój. Potrzeba ruchu jest zakodowana w genach człowieka.
Wykład ten zakończył część teoretyczną konferencji. Przed częścią praktyczną dr Renata Orawiec i dr Stanisław Tuzinek przedstawili zebranym ABC treningu dla zdrowia. Zajęcia praktyczne odbyły się na błoniach pałacowych w 3 grupach prowadzonych przez dr Stanisława Nowaka, dr Renatę Orawiec i dr Stanisława Tuzinka. W grupach tych wykonywano:
– ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie,
– ćwiczenia poprawiające równowagę ciała,
– ćwiczenia poprawiające postawę ciała.
Dr Rencie Orawiec dzielnie pomagały w prowadzeniu ćwiczeń 3 uczennice czaplineckiego gimnazjum, mieszkanki Siemczyna.
Mimo początkowych obaw, że mało będzie ćwiczących, okazało się, że prawie wszyscy uczestnicy konferencji wzięli w nich udział traktując ćwiczenia jako zdrową zabawę i praktyczny instruktaż do ćwiczeń domowych.
Po zakończeniu ćwiczeń ich uczestnicy wzmocnili nadwątlone siły serwowanymi przez organizatorów potrawami i napojami pod namiotem. Uczestniczący w konferencji członkowie zespołu „Marianki” z Marianem Sujeckim, grającym na akordeonie, zainicjowali śpiewanie piosenek biesiadnych i tegoroczne Europejskie Dni Dziedzictwa w Siemczynie zakończyły się w piękną tradycyjną polską biesiadę.
Tematyka starzenia się, przedłużenia aktywności ludzi starych i ich dobrostanu była już po raz drugi wiodącym zagadnieniem EDD w Siemczynie. Polska od wielu lat plasuje się w pierwszej trzydziestce krajów demograficznie starych na świecie. W 2014 roku było w Polsce ok. 7,3 mln osób w wieku poprodukcyjnym. Z prognoz demograficznych GUS wynika, że liczba osób w wieku emerytalnym zwiększy się do 9,6 mln w roku 2030. Polacy należą do najszybciej starzejących się społeczeństw UE.
Coraz bardziej istotne stają się relacje między poszczególnymi grupami wieku ekonomicznego ludności, co obrazuje współczynnik obciążenia demograficznego. Obecnie na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 30 osób w wieku nieprodukcyjnym, podczas gdy w 2000 r. było ich 24, a w 1990 r. 22. Prognozy demograficzne mówią, że w roku 2050 na 100 osób w wieku produkcyjnym będzie przypadały 52 osoby w wieku poprodukcyjnym.,
Przed starzeniem się nie ma ucieczki – ale mamy wpływ na to, jak ten proces będzie przebiegał. A może nawet uda się trochę go opóźnić… Jedno z fundamentalnych założeń chińskiej medycyny brzmi: „Człowiek, jako całość składa się z ciała, umysłu i ducha, jeśli te 3 elementy są ze sobą w równowadze czujemy się dobrze”.
Jestem przekonany, że takie konferencje jak tegoroczna, w czasie Europejskich Dni Dziedzictwa w Siemczynie, mają głęboki sens i powinny być kontynuowane i wzbogacane o nowe elementy jak Akademia Trzeciego Wieku czy też Akademia Sportowa Trzeciego Wieku.
Wyrazy podziękowania składam Henrykowskiemu Stowarzyszeniu w Siemczynie, Adamowi Andziakowi firma Pałac Siemczyno oraz Ireneuszowi Gackiemu właścicielowi firmy IRAS za organizację EDD 2014 oraz przewóz emerytów do Siemczyna.
Autor: Wiesław Krzywicki
XIII. Henrykowskie Dni w Siemczynie
W dniach 2 – 3 lipca 2016 r. odbyły się XIII Henrykowskie Dni w Siemczynie. Tym razem trwały one 2 dni lecz ich program był równie bogaty jak w poprzednich latach.
Jak zwykle organizatorami były: Henrykowskie Stowarzyszenie w Siemczynie, Gmina Czaplinek i Lokalna Grupy Działania „Partnerstwo Drawy”. Natomiast patronat sprawowali: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Zachodniopomorski, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, Wojewódzki Konserwator Zabytków, Narodowy Instytut Dziedzictwa i Biuro Dokumentacji Zabytków.Wśród licznch patronów medialnych znaleźli się: TVP S.A. Oddział w Szczecinie, TVP Historia, Gawex Media, Polskie Radio Szczecin, Polskie Radio Koszalin, Kurier Szczeciński, Głos Pomorza, Kurier Czaplinecki, Tygodnik Pojezierze Drawskie.
Wśród najznamienitszych gości znaleźli się: Senator RP Grażyna Sztark, Członek Zarządu Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego Anna Mieczkowska, Sławomir Preis, Starosta i Wicestarosta Powiatu Drawskiego Stanisław Kuczyński i Jacek Kozłowski, Burmistrz Czaplinka Adam Kośmider, Burmistrz Złocieńca Krzysztof Zacharzewski, Mathias von Bredow, sołtys Siemczyna Michał Olejniczak oraz inni przedstwiciele władz samorządowych, instytucji i organizacji.
Na program Henrykowski Dni złożyły się:
w sobotę:
– Konferencja historyczno-naukowa na której prelekcje wygłosili: prof. dr hab. Edward Rymar, dr Zbigniew Mieczkowski, Dariusz Czerniawski, dr hab. Zbigniew Sobisz, dr Lidia Sudakiewicz i Ignacy Skrzypek.
– Otwarty plener plastyczny „Magia baroku”.
– Grupowe wycieczki piesze Henrykowskim Szlakiem w Siemczynie.
– Zwiedzanie pałacu.
– Wyprawy botaniczne.
– Otwarte warsztaty chóru męskiego (staropolskie pieśni biesiadne).
– Warsztaty gitarowe.
– Warsztaty w Kuźni Ceramicznej.
– Warsztaty tańców barakowych.
– Pokazy odtwórstwa historycznego XVII-XVIII w.
– Pokazy myśliwskie i jeździeckie.
– Wystawa myśliwska.
– Prezentacja kwiatów i krzewów baroku.
– Kuchnia staropolska.
– Występy na scenie wokalne i muzyczne.
w niedzielę:
– Msza św. w kościele pw. Matki Boskiej Różańcowej w Siemczynie.
– Festyn Żeglarski nad Zatoka Henrykowską.
Otwarcia Henrykowskich Dni dokonali Prezes Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie i jego zastępca Zdzisław i Bogdan Andziakowie.
Już po raz piąty, 2 lipca 2016 roku, Henrykowskie Dni w Siemczynie otwierała konferencja naukowo-historyczna prowadzona pod stałym tytułem – „Z dziejów ziemi drawskiej”.
Jej kierownikiem naukowym był dr Zbigniew Mieczkowski. Od lat konferencje te cieszą się dużym zainteresowaniem mieszkańców Pojezierza Drawskiego. Tak było i w tym roku. Głównym jej celem jest wymiana i popularyzacja wiedzy z zakresu historii lokalnej. Dlatego głównymi jej prelegentami są regionaliści. Dla wzbogacenia ich warsztatu metodologicznego kolejny raz konferencję inaugurował referat wielkiego autorytetu. Tym razem był to wybitny znawca dziejów Nowej Marchii i Pomorza Zachodniego – prof. dr hab. Edward Rymar. Jego sylwetkę prezentujemy w dalszej części Zeszytu w podsumowaniu artykułu z jego wykładem zatytułowanym – „Drawa jako rzeka graniczna w XIII-XV wieku”.
Drawa była też bohaterką kolejnego referatu pt. „Spławność i żeglowność Drawy przez wieki. Flisacy na Drawie”. Przedstawił go dr Zbigniew Mieczkowski. Następnym prelegentem był zasłużony dla Pojezierza Drawskiego archeolog Ignacy Skrzypek. W swym wykładzie nawiązał on do efektów prac archeologicznych i niezrealizowanego – „Planu zagospodarowania wyspy Bielawa na jeziorze Drawsko w latach 60-tych XX wieku”. Do zapoznania z tym bardzo ciekawym wykładem odsyłamy czytelników do materiałów pokonferencyjnych zamieszczonych w dalszej części Zeszytu.
Po długich staraniach udało się nam zaprosić na konferencję mgr. Dariusza Czerniawskiego. Jest on znanym regionalistą zajmującym się dziejami garnizonu i obozów jenieckich w Bornem Sulinowie. Jego pełen pasji referat jest zapowiedzią kontynuacji tego tematu w przyszłych konferencjach i artykułach publikowanych na łamach Zeszytów Siemczyńsko-Henrykowskich.
Ostatni referat nawiązywał do historii najbliższej – siemczyńskiej. Jego autorką była dr Lidia Sudakiewicz. Zatytułowany był on – „Rodowody siemczyńskich nazwisk”. Jego autorka w bardzo ciekawej formie przedstawiła pochodzenie nazwisk wszystkich, kolejnych siemczyńskich sołtysów oraz obecnych właścicieli zespołu pałacowo – folwarcznego. Zapraszamy do lektury materiałów pokonferencyjnych.
Dr Zbigniew Mieczkowski
PAŁACOWE ROZRYWKI
W sobotę 2 lipca już po raz trzynasty Pałac Siemczyno zaprosił na pełen
Od g. 11 na terenach wokół pałacu można było wziąć udział w interaktywnym plenerze plastycznym (malarstwo, rysunek, fotografia) pod artystycznym kierunkiem prof. Radosława Barka i Jadwigi Adrianowskiej. Turyści lubiący piesze wyprawy plenerowe mogli z przewodnikami zwiedzić niedawno otwarty Szlak Henrykowski związany m. in. z potopem szwedzkim lub obejść pałacowe zakamarki, słuchając barwnych opowieści właściciela – Bogdana Andziaka.
Od g. 16 do późnego wieczora pałac i park miały wypełnić koncerty, pokazy historyczne rekonstruujące obyczaje, stroje, walki i zabawy z XVII i XVIII w., otwarte warsztaty wokalne dla mężczyzn, gitarowe dla miłośników piosenki turystycznej, taneczne dla ciekawych kultury barokowej, prezentacje myśliwskie i jeździeckie. Zaplanowano, że wszystkie te działania będą miały miejsce w cudownym, skąpanym w zieleni, naturalnym amfiteatrze z malowniczymi stawami i mostkiem niczym w Avignon w środku, czyli na tyłach pałacu, w przestrzeni między zabytkiem a kilkusetletnim parkiem. Tam ustawiono scenę i ławki dla widowni, tam rozłożyli swoje sztalugi i szkicowniki artyści plastycy, tam na publiczność czekały grupy rekonstrukcyjne i tańcząca w barokowych strojach kontredansa młodzież z zespołu Pałac Siemczyno. Skąpany w słońcu i zieleni zakątek wydawał się być jakby przeniesiony z dawnych, bajkowych czasów. Do czasu… Chwilę przed inauguracją festynu lunął deszcz, potem przyszła burza z piorunami i tak do samego wieczora. Co robić? Tłumy gości nieco się rozproszyły, ale zostało jeszcze mnóstwo tych, których pogoda nie wystraszyła – wiernych odbiorców pałacowych propozycji kulturalnych. Trzeba było znaleźć rozwiązanie zgodne z zasadą : „Rób to, co możesz tam, gdzie jesteś i tym, co masz”. W tej sytuacji prezentacje artystyczne przeniesiono do Sali Ceglanej, gdzie szybko zaaranżowano przestrzeń sceniczną z niewielkim nagłośnieniem i wygodne miejsca dla niezłomnej widowni. Poooszło!
Inauguracja, mimo trudnych warunków, była niesłychanie widowiskowa. Przed publicznością stanęła kilkudziesięcioosobowa grupa w strojach historycznych – kontuszowa, imponująca fantazją i klasą familia Andziaków, pastelowy zespół taneczny i licznie zgromadzone wojska XVII – i XVIII-wieczne różnego autoramentu, czyli zaproszone grupy rekonstrukcyjne z Warszawy i Poznania. Z taką ekipą z pewnością nikt nudzić się nie będzie!
I rzeczywiście – udało się. Historyczne Grupy Amatum i Walhalla zachwycały prezentacjami w bezpośredniej bliskości z publicznością. Stroje wojsk polskich, szwedzkich, francuskich, a nawet tureckich mieniły się kolorami i urzekały precyzją wykonania, ale największe zainteresowanie budziła broń, którą panowie dysponowali i którą chętnie udostępniali ciekawskim widzom płci obojga. Można było nie tylko zobaczyć inscenizację pojedynku, ale też w niej wziąć udział, oczywiście pod czujnym, fachowym okiem rekonstruktorów. Cięcie szablą (jabłka) ćwiczyły też panie, budząc tym powszechny entuzjazm, podobnie jak nagrodzeni monetami mistrzowie utrzymywania broni w równowadze. Nie ma się co dziwić, że kiedy przyszedł czas na wielką bitwę historycznych wojsk polskich ze Szwedami, deszcz nikomu nie przeszkodził w jej oglądaniu i kibicowaniu właścicielowi pałacu, Bogdanowi Andziakowi, który osobiście do działań bojowych się włączył.
Popularyzacja wiedzy o historii regionu to ważny aspekt działalności Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie, dlatego tego popołudnia przybierała ona różne formy. Jedną z nich były legendy związane z magnackimi rodami Goltzów i Arnimów, władającymi naszymi terenami w XVIII i XIX wieku, czyli w czasach świetności pałacu. Opowieści o złotowłosym chłopcu Fryderyku i jego podziemnym, łączącym pałac z kościołem, korytarzu, a także o duchu starego utracjusza – barona von Arnim zostały pięknie przedstawione i zilustrowane w najnowszym wydawnictwie Stowarzyszenia, zatytułowanym „Legendy Heinrichsdorf”, a tego popołudnia odczytane przez samą autorkę i częściowo uteatralizowane przez barokową młodzież pałacową, czarowały zasłuchaną publiczność. Z pewnością taka forma ożywienia historii ma szansę pozostać w pamięci na dłużej.
Henrykowski Dni w Siemczynie słyną nie tylko z obrazów przeszłości, ale też z wysokiego poziomu prezentacji artystycznych. Tegoroczne lipcowe, deszczowe godziny także i pod tym względem były niezwykle atrakcyjne. Znane i lubiane arie Mozarta oraz popularną pieśń „Besame mucho” zaśpiewała dla nas zaprzyjaźniona z Pałacem Magdalena Urlich, która nieco później zaprezentowała jeszcze, akompaniując sobie na gitarze, wiązankę tradycyjnych romansów rosyjskich. Znakomity muzyk i dyrygent Antoni Gadzina przez pół godziny bawił publiczność wspólnie ze swoim zięciem wykonywanymi utworami rockowymi, soulowymi i jazzowymi. Mieszkający w Siemczynie Piotr Świadek kilkakrotnie wykazał się świetną grą na akordeonie, a znany z miłości do poezji śpiewanej Jacek Bateńczuk w ciągu kilku godzin przygotował z młodzieżą prezentację kilku piosenek turystycznych.
Prawdziwa uczta muzyczna czekała najwierniejszych widzów późnym wieczorem. W Sali Kamiennej rozgościła się Orkiestra Filharmonii Koszalińskiej pod dyrekcją Rubena Silvy, która przez niemal dwie godziny bawiła miłośników muzycznej klasyki najwspanialszymi dziełami światowymi. Najjaśniejszą gwiazdą tej części koncertu był wybitny tenor Dariusz Stachura. Jego krystalicznie czysty i dźwięczny głos w połączeniu z niebanalnym poczuciem humoru i cudownym darem nawiązywania kontaktu z publicznością sprawiły, że Pałac Siemczyno w ten deszczowy wieczór rozpromienił się niekłamanym zachwytem i radością uczestnictwa w wydarzeniu kulturalnym najwyższej jakości.
Tegoroczna festynowa, historyczno-kulturalna część Henrykowskich Dni w Siemczynie była z pewnością dość nietypowa, bo musiała zmieścić pod dachem ogrom atrakcji godnych największych plenerów. Deszczowe, burzowe popołudnie i wieczór udało się jednak wypełnić żywymi obrazami przeszłości naszego regionu i artystycznymi perełkami, których nie da się znaleźć na innych imprezach masowych. A zielony, parkowy amfiteatr ze stawami w środku i trzystuletnim pałacem w tle jeszcze nie raz zaprosi swoich kulturalnych gości na duchowe przeżycia najwyższej klasy.
Alina Karolewicz
FESTYN ŻEGLARSKI NAD ZATOKĄ HENRYKOWSKĄ
Drugi dzień Henrykowskich rozpoczął się tradycyjnie mszą św. w kościele pw. Matki Boskiej Różańcowej w Siemczynie po zakończeniu której jej uczestnikom wykonano na tle pałacu zdjęcie zbiorowe.
Stąd uczestnicy Dni przeszli na brzeg Zatoki Henrykowskiej, gdzie o godzinie 15.00 rozpoczął się Festyn Żeglarski. Teren został przygotowany przez sołtysa Siemczyna Michała Olejniczaka i pracowników Pałacu Siemczyno.
Główną częścią festynu żeglarskiego był finały Henrykowskich Regat Długodystansowych Czaplinek 2016 oraz młodzieżowych regat w klasie Optymist oraz wręczenie nagród zwycięzcom.
Organizatorem regat było Czaplineckie Bractwo Żeglarskie oraz Referat Sportu i Rekreacji Gminy Czaplinek. Czaplinecka drużyna WOPR zapewniała bezpieczeństwo regat. W regatach uczestniczyło 6 jachtów w klasie T-1 (do 6,5 m) i 6 w klasie T-2 (powyżej 6,5 m długości). W dwudniowych regatach rozegrano biegi o Puchar Burmistrza oraz wyścig o Puchar Prezesa Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie.
Sponsorami regat byli: Burmistrz Czaplinka Adam Kośmider, Prezes Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie i Mathias von Bredow i to oni wręczyli puchary zwycięzcom. A oto wyniki Regat Henrykowskich 2016.
T-1
1. Janicki Dariusz Zagadka
2. Nakonieczny Wojciech FOX
3. Bilewicz Wojciech Hakuna Matata
4. Mroczek Zbigniew Maja
5. Stafanik Antoni Punt
6. Życzko Janusz Wagabunda
T-2
1. Bączkiewicz Andrzej Bączek
2. Jabczanik Roman Tu Tam
3. Zasławski Gerhard Z-1
4. Lisowiec Jacek Bieg. po falach
5. Żurański Feliks Bryza
6. Kujawski Grzegorz Dino
Natomiast w klasie Optymist zwycięzcami zostali:
1. Mateusz Cogiel
2. Tobiasz Życzko
3. Hieronim Norkiewicz
Puchar Prezesa HSS zdobył jacht „Zagadka” (Flajer 550) ze sternikiem Dariuszem Janickim.
Po zakończeniu regat, wręczeniu pucharów i nagród oraz pamiątkowych zdjęciach ich uczestników odbyła się Żeglarska Biesiada Henrykowska dla żeglarzy, zaproszonych gości i mieszkańców wsi. Słońce przygrzewało, wiaterek chłodził, wyśmienite potrawy z grilla i z kotła smakowały, a doskonałe piwo … gasiło pragnienie. Zgodnie z żeglarską tradycją biesiadnikom towarzyszyła muzyka szantowa w wykonaniu czaplineckiego zespołu GRUCHA BAND.
I tak, tą prawdziwie żeglarską lipcową henrykowską przygodą, zakończyły się XIII Henrykowskie Dni w Siemczynie. Będziemy czekać na następne.
Autorzy: Alina Karolewicz, dr Zbigniew Mieczkowski, Wiesław Krzywicki
VI. Europejskie Słoneczne Dni w Siemczynie
VI. Europejskie Słoneczne Dni w Siemczynie
24 maja 2016 roku
Od pięciu lat Henrykowskie Stowarzyszenie w Siemczynie, doceniając wagę zagadnień ochrony klimatu, organizuje w ramach Europejskich Słonecznych Dni konferencje na temat Odnawialnych Źródeł Energii. Kolejna VI Konferencja na ten temat odbyła się w Zespole Pałacowo-Parkowym w Siemczynie 24 maja 2016 roku pt.: „Szanse rozwoju odnawialnej energetyki rozproszonej na Pomorzu Zachodnim”. Uczestniczyło w niej ok. 100 osób dorosłych i 60 młodzieży licealnej, a wśród nich:
– Senator RP Grażyna Anna Sztark
– Burmistrz Czaplinka Adam Kośmider
– Burmistrz Złocieńca Krzysztof Zacharzewski
– Wicestarosta drawski Jacek Kozłowski
– prof. dr hab. Aleksy Patryn
Konferencję otworzył Prezes Henrykowskiego Stowarzyszenia w Siemczynie, które było jej organizatorem. Powitał on uczestników konferencji, przypominał historię ESD oraz podziękował sponsorom, którymi były firmy Ekowodrol Koszalin i Herz oraz organizatorom.
Natomiast zastępca prezesa Bogdan Andziak odczytał list, który przysłała Premier Beata Szydło do organizatorów konferencji. Następnie przestawił program konferencji i zasady organizacyjne.
Pierwszym było wystąpienie Jarosława Rzepy Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego, który przedstawił „Strategię dla Odnawialnych Źródeł Energii w Województwie Zachodniopomorskim.
Nasze województwo jest niezaprzeczalnym liderem w kraju w rozwoju OZE, a szczególnie energetyki wiatrowej. Na koniec 2015 r. łączna moc instalacji OZE na terenie województwa osiągnęła poziom 1400 MW. Stanowi to 35% udziału energii z OZE w produkcji energii w województwie (w Polsce średnio 12%). Natomiast aż 50% zużytej w 2015 r. w województwie energii pochodziło z Odnawialnych Źródeł Energii (w kraju 13,25%).
W dalszej części niniejszego tomu Zeszytów Siemczyńsko-Henrykowskich prezentujemy to interesujące wystąpienie.
W kolejnym wystąpieniu Patrycja Rogalska Główny Specjalista ds. Środków Krajowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie zapoznała uczestników konferencji z „Możliwościami i formami współfinansowania zadań ze środków WFOŚiGW w 2016 roku uwzględniając zagadnienia dotyczące programu „Prosument”.
Program „Prosument” na lata 2014-2016 ma 3 edycje:
– I z budżetem 22 mln zł w tym na pożyczki 13,64 mln zł i na dotacje 8,36 mln zł. Przyjęto 482 wnioski osób fizycznych na łączną kwotę przekraczająca 21,8 mln zł.
– II z budżetem 10 mln zł w tym na pożyczki 6,50 mln zł i na dotacje 3,50 mln zł. Przyjęto 206 wniosków na dofinansowanie.
– III (marzec 2016 r. – maj 2016 r.) z budżetem20 mln zł w tym na pożyczki 13 mln zł i na dotacje 7 mln zł. Przyjęto 352 wnioski na dofinansowanie.
Także to wystąpienie jest prezentowane w dalszej części Zeszytów.
Kolejnym referentem była Kinga Jacewicz – Dyrektor ds. Funduszy Europejskich WFOŚiGW w Szczecinie, która przedstawiła zasady Finansowania OZE w ramach działania 2.10.RPO WZ na lata 2014-2020 – możliwa wysokość wsparcia, rodzaje beneficjentów, warunki konieczne do spełnienia w celu uzyskania wsparcia, kolejne nabory.
O koszalińskich inicjatywach w finansowaniu proekologicznych przedsięwzięć mówił Krzysztof Lepieszko – Kierownika Rozwoju Przedsiębiorczości, Fundacja Centrum Innowacji i Przedsiębiorczości z Koszalina– Inicjatywa JEREMIE w finansowaniu inwestycji proekologicznych.
Bardzo interesującym było wystąpienie Arkadiusza Witowskiego – niezależnego doradcy w projektach z obszaru OZE – Rewolucja energetyczna – jak wykorzystać szansę?
W swojej prezentacji mulitemdialnej przedstawił on przyczyny grożącej światu katastrofy klimatycznej i realne sposoby jej uniknięcia. Od czasu rewolucji przemysłowej, przez 250 lat, spalono na świecie 250 bln ton kopalin co stanowi 50% ich zasobów na ziemi. Przy obecnym tempie ich wydobycia pozostałych kopalin wystarczy jeszcze tylko na 30 lat. Aby więc uniknąć wyczerpania surowców energetycznych i grożącej z powodu emisji gazów cieplarnianych katastrofy klimatycznej należy jak najszybciej zaprzestać wydobycia kopalin węglowych zastępując je Odnawialnym Źródłami Energii. Jest to technicznie możliwe do osiągnięcia już w 2050 roku i ekonomicznie opłacalne. Niezasadne jest budowanie w Polsce elektrowni atomowej ponieważ była by ona najdroższa w stosunku do innych źródeł.
Od roku 1980 ogniwa koszty produkcji ogniw fotowoltaicznych obniżył się stukrotnie i nadal maleją.
Szczególnie perspektywiczna jest energia z ogniw fotowoltaicznych i energia wiatrowa. Np. na Bałtyku, bez szkód ekologicznych można zainstalować 10 tys. elektrowni wiatrowych. Wielkie perspektywy dale także kogeneracja, czyli skojarzona gospodarka energeteczna – łączenie w zespoły różnych źródeł energii odnawialnej. Duże nadzieje na magazynowanie energii wiąże się z szybkim rozwojem samochodów elektrycznych, których baterie akumulatorów mogą być wykorzystywane do magazynowania wyprodukowanej w przydomowych instalacjach fotowoltaicznych energii elektrycznej.
Uczestniczący w konferencji Kopeć Marian Dyrektor Oddziału OZE firmy HERTZ przedstawił dokonania i program produkcji swej firmy. Powstała ona w 1896 roku w Wiedniu i produkowała wtedy szeroki wachlarz armatury centralnego ogrzewania, fontann, wyszynku piwa i wina. W 1990 roku powstała fila tej firmy w Krakowie -spółka Hertz Armatura i Systemy Grzewcze, która w 2000 wprowadza się do nowoczesnej centrali w Wieliczce. Uruchomiony zostaje tu montaż armatury i kotłów na biomasę.
W 2009 r. powstaje w Austrii nowoczesny zakład firmy Hertz produkujący wysoko zaawansowane technologicznie urządzenia z zakresu odnawialnych źródeł energii
Firma Herz to równocześnie jeden z najważniejszych dostawców ekologicznych rozwiązań w zakresie pozyskiwania energii. Już w 1983 roku powstała firma Herz Feuerungstechnik należąca do grona absolutnych prekursorów w zakresie odnawialnych źródeł energii. Od ponad 30 lat Herz Energietechnik dostarcza nowoczesne, wydajne, tanie w eksploatacji i przyjazne środowisku źródła ciepła. Są to nowoczesne, bezobsługowe kotły na biomasę oraz pompy ciepła.
Kolejnym prelegentem był Edward Orłowski – niezależny doradca w międzynarodowych projektach związanych z transferem technologii z obszaru OZE i ochrony środowiska – który przedstawił prezentację multimedialną: Gminy samowystarczalne energetycznie – mrzonka czy rzeczywistość? Podając przykłady inwestycji zrealizowanych w Austrii, Niemczech i w Danii dał pozytywną odpowiedź na tytułowe pytanie. Podał wiele przykładów konkretnych rozwiązań, a w tym bardzo interesującej technologii wiatraka z pionową osią obrotu wg patentu polskiego wynalazcy Waldemara Piskorza. To rozwiązanie techniczne umożliwia wykorzystanie energii wiatru także w niewielkich instalacjach w gospodarstwach przydomowych. W niniejszych Zeszytach publikujemy referat Edwarda Orłowskiego.
Ostatnim było wystąpienie dr inż. Janusza Tenety z Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Katedra Automatyki AGH Kraków p. t.:- Bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznych – aspekty prawne, finansowe i techniczne.
Jak zawsze (uczestniczył we wszystkich edycjach ESD w Siemczynie) wystąpienie dr Tenty było profesjonalnie doskonałe i pasjonujące. Mówił w nim o zagrożeniach instalacji fotowoltaicznych spowodowanych ludzkimi błędami, siłami natury oraz brakiem stabilności przepisów. szczególnie krytycznie odniósł się do kolejnych zmian przepisów planowanych przez rząd, które mogą opóźnić zastępowanie tradycyjnych węglowych źródeł energii przez OZE, a być może nawet zahamować ten proces – mimo podjętych zobowiązań unijnych. Także ten obszerny referat publikujemy w dalszej części Zeszytów.
Podsumowania konferencji dokonał prof. dr hab. Aleksander Brzóstowicz DziekanWydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
Równolegle z ta konferencją odbyła się konferencja dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych z Czaplinka, Drawska Pomorskiego i Złocieńca na której wykład wygłosił prof. dr hab. Aleksy Patryn Prodziekan ds. Badan Naukowych Wydziału Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej.
Tematyka tegorocznej konferencji była szczególnie ważna dla osób interesujących się tą tematyką, a także potencjalnych inwestorów indywidualnych, którzy zamierzają zainstalować w swoich domach panele fotowoltaiczne lub inne źródła energii odnawialnej.
22 kwietnia Premier Beata Szydło podpisała w Nowym Jorku porozumienie klimatyczne COP21 osiągnięte w Paryżu pod koniec 2015 roku. Podpisy złożyli przedstawiciele 175 krajów, potem przez rok dokument ten zostanie otwarty do podpisu przez pozostałe 20 krajów, które uczestniczyły w konferencji. Porozumienie wymagało trudnych negocjacji i zawarcia kompromisu polegającego na jego elastycznym i uniwersalnym charakterze. Dzięki temu dwaj główni emitenci gazów cieplarnianych – Chiny i USA podpiszą ten dokument jeszcze w tym roku.
Celem nowego porozumienia klimatycznego ONZ jest utrzymanie wzrostu globalnych średnich temperatur na poziomie znacznie mniejszym niż 2º C w stosunku do epoki przedindustrialnej i kontynuowanie wysiłków na rzecz ograniczenia wzrostu temperatur do 1,5° C. To będzie niełatwe zadanie bo marzec bieżącego roku był najcieplejszym marce w historii pomiarów, prowadzonych od końca XIX w. Wg pomiarów NASA marzec był o 1,28º C cieplejszy w stosunku do średniej z XX w., a o 1,54º C względem przełomu XIX i XX w. (1890-1910).
Powstaje pytanie czy państwa wywiążą się z przyjętych w Nowym Jorku zobowiązań? Trzeba mieć nadzieję – takie dobrowolne porozumienia mają czasem zaskakująco pozytywne skutki. Przywołać tu można przykład Protokółu Montrealskiego o zwalczaniu substancji powodujących dziurę ozonową. Mimo jego również dobrowolnego charakteru walnie przyczynił się do ocalenia warstwy ozonowej.
Miejmy więc nadzieję, że zawarte w Nowym Jorku porozumienie klimatyczne powstrzyma proces katastrofalnego wzrostu temperatury.
Autor: Wiesław Krzywicki
VIII. Henrykowskie Spotkania Kulturalne
VIII Henrykowskie Spotkanie Kulturalne, ostatnie przed wakacyjną przerwą, odbyło się 16 kwietnia 2016 r. tradycyjnie w Zespole Pałacowo-Folwarcznym i miało bardzo bogaty program, składało się bowiem z trzech części. Najpierw uwagę ok. 200 gości (tyle ich przybywa ostatnio) skupił dr Zbigniew Mieczkowski, znawca historii regionu. Tym razem jego wykład poświęcony był dziejom poligonu drawskiego – od średniowiecza po czasy współczesne. Multimedialna prezentacja z mnóstwem map, obrazów, fotografii towarzyszyła barwnym opowieściom pułkownika WP, który na poligonie spędził kilkanście lat, a o jego historii napisał i wydał obszerną publikację pt. „Poligon drawski w trzech odsłonach”.
Część drugą spotkania stanowił koncert poezji śpiewanej w wykonaniu braci Tomka i Jacka Bateńczuków, wywodzących się z Czaplinka, a obecnie mieszkających w Poznaniu i Siemczynie. Grający na gitarach i harmonijce ustnej panowie rozbawili i rozczulili publiczność nie tylko tradycyjnymi piosenkami turystycznymi, ale przede wszystkim swoimi kompozycjami do tekstów publikujących poetów, a nawet własnych. Furorę zrobiły kompozycje Tomka Bateńczuka do wierszy Roberta A. Dyduły, nieodłącznie związanego z Pałacem Siemczyno oraz poświęcona żonie piosenka Jacka Bateńczuka, siemczynianina.
Trzecią część wieczoru wypełniło otwarcie galerii w Sali Ceglanej połączone z wernisażem prac Grupy art4art. Czworo artystów plastyków mieszkających w Złocieńcu i Drawsku Pomorskim zjednoczyło swe siły, by wspólnie prezentować swe obrazy. Henrykowskie Stowarzyszenie w Siemczynie chętnie udzieliło grupie dachu nad głową i tak powstała otwierana tego wieczoru galeria. Państwo Jadwiga Adrianowska, Ewa Kamińska-Mikołajczyk, Maria Łapuć i Jerzy Łapuć zaprosili do Siemczyna swoich gości, m. in. prezesa Koszalińskiego Oddziału Związku Plastyków Artystów Rzeczpospolitej Polskiej – panią Krystynę Wojtas oraz ubarwiający wernisaż muzycznie zespół „Pod kilem”. Wypełniona obrazami i publicznością Sala Ceglana tętniła życiem do późnych godzin wieczornych.
Kwietniowe Henrykowskie Spotkanie Kulturalne zamknęło pierwszy rok tej, jak się okazało, niezwykle atrakcyjnej dla środowiska lokalnego, odpowiadającej na potrzeby stek ludzi inicjatywy. Początek kolejnego sezonu planowany jest na październik 2016 r.
